Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdulrahman Çelebi derler atasözünün anlamı;
Bu atasözü genellikle bir kişinin doğru ismi ya da makamı gerektiği yerde kullanılmadan ya da gereksiz yere kullanıldığında kullanılır. “Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdulrahman Çelebi derler.” atasözü, bir kişinin layık olmadığı ve aslında yapmaması gereken bir kişisel ya da toplumsal sorumluluğu üstlendiği durumları anlatır.
Atasözü, koyun yerine keçi gelmesiyle başlar. Koyun bir topluluğun içindeki genel olarak kabul gören ve yerine getirilmesi gereken özellikleri temsil ederken, keçi ise bir bireyin öznel yanlarını ve kişisel isteklerini temsil eder. Keçi, koyuna göre daha isyankar, daha farklı ve dikkat çeken bir yapıdadır.
Abdulrahman Çelebi ise örneğin bir unvan ya da isim olarak ifade edilmektedir. Bu unvan ya da isim, bir kişinin hak etmediği ya da gerçek anlamda sahip olmadığı bir konumu simgeler. Abdulrahman Çelebi’ye gönderme yapılarak, bu kişinin taktığı ismin ya da aldığı unvanın gerçekliği ve geçerliliği sorgulanır.
Bu atasözü, insan ilişkilerinde ve toplumsal yaşamda gerçek değerlerin yerine geçen yanlışlıkları ve adaletsizlikleri eleştirir. Bir kişinin, kendi çıkarlarını korumak için başkalarının yerine geçtiği ya da kendi yeteneksizliğini örtmek için farklı bir kimlik takındığı durumları ifade eder. Anlamıyla, bir kişinin kendisiyle çeliştiği, kendine uygun olmayan bir pozisyonda bulunması durumunda kullanılır.
Bu atasözü, toplumda var olan değerlerin korunması ve adaletin sağlanması gerekliliğini vurgular. İnsanların hak ettikleri unvanları ve makamları alması, emeklerinin karşılığını görmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, gerçek değerler yerine yanlışlaştırılmış isim ve unvanlarla, toplumda haksızlık ve huzursuzluk oluşabilir.
Sonuç olarak, “Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdulrahman Çelebi derler” atasözü, bir kişinin hak etmediği unvan ya da ismi kullanması durumunda ortaya çıkan adaletsizlik ve yanlışlıkları eleştiren bir atasözüdür. Bu atasözüyle toplumda gerçek değerlerin korunması ve adaletin sağlanması gerekliliği vurgulanır.