Köpek ekmek veren (yediği kapıyı) tanır atasözünün anlamı;
Bu atasözüyle ifade edilen temel anlam, dostluk ve sadakat ilişkilerine dikkat çekmektedir. Atasözü “Köpek ekmek veren (yediği kapıyı) tanır” şeklinde geçer ve genellikle insanların maddi çıkarları doğrultusunda davrandığında, gerçek dostluk ve sadakatin sınavdan geçtiği durumları temsil eder.
Köpekler, doğaları gereği sahibine bağlı olan ve ona karşı sadakat gösteren hayvanlardır. Bu atasözünde ise köpeklerin, ekmek verdikleri kişiyi ve yedikleri kapıyı tanıdıklarından bahsedilir. Ancak bu atasözü gerçek anlamda köpeklerle sınırlı kalmayıp, insan ilişkilerine de atıfta bulunmaktadır.
İnsanlar arasındaki dostluk ve ilişkilerin ahlaki değerler temelinde gelişmesi beklenir. Ancak bazı insanlar, maddi çıkarları için dostlukları manipüle edebilir veya sadece kişisel çıkarları doğrultusunda hareket edebilirler. Bu durumda, gerçek dostlarını ve sadık insanları ayırt etmek zorlaşır.
Atasözü, bu tür durumlarda gerçek dostluk ve sadakatin gerçekten değerli olduğunu vurgular. Köpekler, besleyen ve bakımını yapan kişileri tanıdıklarından dolayı onlara karşı sadakat gösterirler. İnsanlar arasında da maddi çıkarların ön plana çıktığı durumlarda, gerçek dostların ve sadık insanların fark edildiği belirtilir.
Bu atasözünde, insanların çıkarlarına yönelerek sadakat gösterenlerin gerçek değerli dostlar veya güvenilir kişiler olmadığı ifade edilir. Gerçek dostluk ve sadakati temsil eden bu atasözü, insanların ve ilişkilerin gerçek değerini görmek adına önemli bir uyarı niteliği taşır. Gerçek dostların, maddi çıkarlarla sınırlı olmayan değerlere dayalı birliktelikler olduğu hatırlatılır.