Keskin zeka keramete kıç attırır atasözünün anlamı;
“Keskin zeka keramete kıç attırır” atasözü, özellikle zekâsı yüksek olan insanların başarıya ulaşabileceğini ve keramet sahibi insanlara yetişebileceğini ifade eden bir ifadedir. Turan Dursun tarafından ortaya atılan bu atasözü, aslında bir eleştiriyi de içermektedir.
Atasözü, “keskin zeka” ile “keramet” kavramlarını bir araya getirerek dikkat çekici bir biçimde ifade etmektedir. Bir kişinin keskin zekaya sahip olması, o kişinin düşünme, mantıklı sonuçlara ulaşma ve problem çözme becerilerinin gelişmiş olduğunu gösterir. Yani zeki olan kişiler, verilen herhangi bir sorunu veya durumu hızlı bir şekilde analiz edebilir ve çözüm yoluna gidebilirler.
Öte yandan, “keramet” kelimesi İslam inanışında kullanılan bir terimdir ve Allah’ın seçilmiş kulları tarafından sergilenen olağanüstü güç ve yetenekleri ifade eder. Bu bağlamda, keramet sahibi kişiler sıradan insanların ulaşamayacakları doğaüstü kabiliyetlere sahip olurlar.
Atasözü, büyük bir zekaya sahip olan kişilerin, sıradan insanlar arasında fark yaratacağını ve hatta keramet sahibi insanlara dahi yetişebileceğini ifade eder. Burada keramet sahibi kimselerin sıradan insanlarla karşılaştırıldığında daha üstün kabul edildiğini düşünürsek, keskin zekaya sahip olan bir kişinin yetenekleriyle bu üstünlüğü aşabileceği sonucuna varabiliriz.
Örneğin, Einstein gibi dahilerin, keskin zekaları sayesinde bilimsel buluşlar yaparak hem çağlarının ötesine geçmiş, hem de bilim dünyasında adlarından söz ettirmiş olmaları bu atasözünü destekleyen örneklerdir. Bu noktada, keskin zekalara sahip olan insanların, keramet sahibi olarak tanımlanan ve genellikle toplumda saygı gören kişileri dahi geride bırakabileceği anlamı çıkar.
Ancak, bu atasözü aynı zamanda eleştirel bir bakış açısını da içermektedir. Zira, atasözünde yer alan “kıç” kelimesi, bir eleştiri ve alay anlamına da gelmektedir. Yani, keskin zekaya sahip olan insanları toplumda keramet sahibi insanlardan ayıran bir nokta olarak göstermektedir. Bu eleştiri, zekâyı yüceltip kerameti küçümsemek olarak yorumlanabilir.
Sonuç olarak, “Keskin zeka keramete kıç attırır” atasözü, zeki olan insanların, düşünme ve analiz yetenekleri sayesinde keramete sahip kişilere yetişebileceğini ifade etmektedir. Ancak bu atasözü aynı zamanda eleştirel bir yönü de barındırmaktadır ve zekâyı yüceltip kerameti küçümsemek olarak yorumlanabilir.