Kabahat ölende mi öldürende mi? atasözünün anlamı;
“Kabahat ölende mi öldürende mi?” atasözü, insanların eylemlerinin sonuçlarına karşı sorumluluk taşıdığını ve herkesin kendi yaptıklarının sonuçlarıyla baş başa kalacağını ifade etmektedir. Yani bir suç işleyen veya kötü bir davranışta bulunan kişi, kendi eylemlerinden doğan sonuçlarla karşılaşacak ve bu sonuçları yaşayacaktır.
İnsanların yaşamları boyunca yapacakları seçimlerin sonuçlarına katlanma zorunluluğu olduğu düşünülürse, kabahat işleyen kişi ölümde veya başka bir durumda sonuçlarına katlanmak durumundadır. İşte bu atasözü, bu sorumluluğu gözler önüne sermekte ve insanları doğru ve ahlaki davranışlar sergilemeye teşvik etmektedir.
Bu atasözü ayrıca, insanların düşüncesizce ya da başkalarının zararını göz ardı ederek hareket etmelerinin sonuçlarıyla yüzleşeceği anlamına da gelir. İşlenen bir suç veya haksızlık, sadece failin üzerinde değil, aynı zamanda mağdurun üzerinde de etkiler yaratır. Dolayısıyla, bu atasözü insanlara, başkalarının haklarını ve çıkarlarını korumanın önemini hatırlatmaktadır. İyi niyetli ve adil bir şekilde davranan kişilerin ise sonuçlara katlanmak zorunda kalmayacaklarına işaret etmektedir.
Kısacası, “Kabahat ölende mi öldürende mi?” atasözü, insanlara eylemlerinin sonuçlarına karşı sorumluluk taşımaları gerektiğini hatırlatırken, doğru ve ahlaki davranışların insanları olumsuz sonuçlardan koruyabileceğini vurgulamaktadır. Genel olarak, bu atasözü insanlara, etik değerlerin korunması, başkalarının haklarının gözetilmesi ve sorumluluk bilincinin önemi hakkında değerli bir mesaj vermektedir.