Dervişin fikri neyse zikride o olur atasözünün anlamı;
“Dervişin fikri neyse zikride o olur” atasözü, bir kişinin düşüncelerinin ve inançlarının davranışlarına yansıyacağını ifade eden bir atasözüdür. Bu söz, düşünce ve eylem arasındaki doğrudan ilişkiyi vurgulayarak, bir insanın karakterinin ve kişiliğinin, düşünceleri ve inançlarıyla şekillendiğini ifade eder.
Derviş kelimesi, Arapça kökenli bir terim olup, Sufizm adı verilen mistik bir İslam mezhebine mensup dini lider veya manevi arayış içerisinde olan kişileri ifade eder. Bu sözde geçen derviş kavramı, genel anlamıyla herhangi bir bireyi temsil edebilir.
Atasözüne göre, bir kişinin düşünceleri üzerine yoğunlaşmanın, onun davranışlarını doğrudan şekillendireceği ifade edilir. İnsanın iç dünyası, değerleri, inançları ve fikirleri, gelecek eylemlerini belirler. Düşünce, bir kişinin insan ilişkileri ve toplumsal etkileşimlerinde önemli bir rol oynar. İnsanlar, düşünceleri doğrultusunda günlük yaşantılarında seçimler yapar ve bu seçimler, onların kişisel ve toplumsal gelişimini belirler.
İnsanların düşünceleri, değerler sistemi, inançları ve doğruları, yaşadığı toplum ve kültürle şekillenir. Bu nedenle, bir dervişin düşünceleri ve inançları, dini veya manevi bir arayışla bağlantılı olabileceği gibi, kişinin yaşadığı çevresel faktörlerden de etkilenebilir.
Dervişin fikri neyse zikride o olur atasözü, insanların iç dünyaları ve inançlarıyla hareketlerinin paralel olduğunu vurgulayarak, doğru ve etik davranışlar sergileyen insanların, düşünceleriyle uyumlu hareket ettiğini ifade eder. Bu söz, insanın karakterinin ve kişiliğinin, içsel düşünceleri ve inançları doğrultusunda belirlendiğini dile getirir. Dolayısıyla, insanların düşünceleri ve inançlarıyla uyumlu bir şekilde hareket ederek, daha tutarlı ve huzurlu bir yaşam sürebileceklerini anlatır.