Davacın kadı olursa yardımcın Allah olur atasözünün anlamı;
“Davacının kadı olursa yardımcısı Allah olur” atasözü, adaletin bir şekilde yerine ulaşacağını ve herkese eşit muamele edileceğini ifade eden bir deyimdir. Bu atasözüyle aslında adalet sisteminin sadece insanların eliyle gerçekleştirildiğini ve İlahi bir güç olan Allah’ın her zaman hakkı koruması gerektiğini vurgulanır.
Atasözüne göre, bir davanın taraflarından biri olan davacı, kadı olarak adlandırılan yargıç pozisyonuna atanırsa, onun doğruyu bulma ve adaleti sağlama görevinde yardımcısı Allah olacaktır. Bu durumda, Allah’ın adaleti ve doğruluğuyla uyumlu kararlar verilebileceği düşünülür. Davacının kadı olmasıyla beraber, hakkaniyetin tam olarak sağlandığı ve insanların memnuniyetle adalet karşısında boyun eğdikleri bir durum meydana gelir.
Bu atasözü aynı zamanda, insan eliyle gerçekleştirilen adaletin kusurlu olabileceğini ve hataların ortaya çıkma ihtimalini de işaret eder. İnsanların doğalarında hata yapabilme potansiyeli bulunmaktadır ve bu nedenle adalet sistemi de zaman zaman hatalara maruz kalabilir. Ancak, bu atasözüyle bize, son kararı veren kişinin Allah olduğu düşüncesi hatırlatılır. Yani gerçek adaletin, kusursuz bir şekilde ve insan hatasından uzak olarak Allah tarafından yerine getirileceği fikri bu atasözü ile ifade edilmektedir.
Davacının kadı olması, yani yargıç olması durumunda, taraflar arasında adil bir karar verme sorumluluğuna sahip olur. Bu durumda davacı, doğruyu bulmak ve adaleti sağlamak adına Allah’ın yardımını talep etmektedir. Çünkü büyük ve kusursuz olan Allah’ın yardımı ve doğruyu gösterme gücüne inanmaktadır.
Sonuç olarak, “Davacının kadı olursa yardımcısı Allah olur” atasözü, adaletin tam anlamıyla sağlanması için insanların üzerlerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerektiğini ve bu süreçte Allah’ın yardımının da önemli olduğunu ifade eder. Adaletin kusursuz bir şekilde yerine gelmesi, insanlara güven vermesi için, yargı sisteminde hakkaniyetin korunması önemlidir. İnsanların hatadan kaçınarak, doğru ve eşitlikçi kararlar vermesi ama aynı zamanda Allah’ın da adaleti koruduğuna inanması gerekmektedir. Bu atasözüyle, adaletin herkese eşit ve doğru bir şekilde uygulanması gerektiği vurgulanmaktadır.